کلید مینیاتوری چیست؟

همه چیز در مورد کلید مینیاتوری

کلیدهای مینیاتوری با محافظت از تأسیسات الکتریکی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه، ایمنی الکتریکی در خانه‌ها، دفاتر، مراکز تجاری و صنعتی و همچنین هر ساختمانی که مجهز به تأسیسات برق است را تضمین می‌کند. این محصول با بروز کوچکترین خطا، به طور خودکار مدار الکتریکی را خاموش کرده و از آسیب دیدن سیم‌ها جلوگیری می‌کند. بدین ترتیب خطر آتش‌سوزی جلوگیری در ساختمان به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.

هر آنچه را که باید درباره کلید مینیاتوری، انواع و اندازه‌های موجود بدانید، دراین مقاله توضیح داده شده‌است. پس بدون معطلی به معرفی این محصول می‌پردازیم.

کلید مینیاتوری چیست؟

کلید مینیاتوری یک سوئیچ الکتریکی است که به طور خودکار عمل می‌کند. یکی از قابلیت‌های این محصول جلوگیری از آسیب دیدن مدار الکتریکی در اثر جریان زیاد است. در واقع این محصول به گونه‌ای طراحی شده‌است، که برای جلوگیری از خطاهای الکتریکی و خرابی تجهیزات در هنگام اضافه بار یا اتصال کوتاه قطع می‌شوند.

این محصول به طور گسترده به عنوان اجزای جدا‌کننده در محیط‌های داخلی، تجاری و صنعتی استفاده می‌شود. کلید مینیاتوری جزء یک خانواده بزرگ و قدرتمند کلیدهای جداکننده است.

سازوکار کلید مینیاتوری

این محصول توسط فرا جریان الکتریکی که توسط بیش از یک جریان الکتریکی امن تعیین شده‌است، ایجاد شده و از مکانیزم مکانیکی نسبتاً قوی که برای به حداقل رساندن خرابی‌ها و هشدارهای خطا طراحی شده‌است، استفاده می‌کند. در این محصول جریان اضافی باعث گرم شدن، خم شدن و قطع  نوارهای فلزی درون آن می‌شود. این رویداد سوئیچ را آزاد کرده تا نقاط تماس الکتریکی را برای محدود کردن قوس (تخلیه الکتریکی) از هم دور کند. از طرفی قوس توسط یک نوار فلزی عایق‌بندی شده تقسیم و سرد می‌شود. با برطرف شدن مشکل و تنظیم مجدد کلید مینیاتوری، اتصال دوباره قطع می‌شود.

همانطور که گفتیم این محصول به منظور محافظت در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه طراحی شده‌است. این امور با استفاده از فرایندهای جداگانه و به طور متفاوت و مجزا شناسایی می‌شوند. حفاظت از اضافه بار توسط نوار دو فلزی با استفاده از مکانیسم حرارتی تأمین می‌شود، در حالی که حفاظت از اتصال کوتاه توسط سیم‌پیچ قطع کننده و از طریق عملکرد الکترومغناطیسی انجام می‌شود. اگر تخلیه انرژی بیش از اندازه باشد، کلید مینیاتوری خیلی سریع  و تنها در یک دهم ثانیه قطع می‌شود (یا در واقع فعال می‌شود).

انواع کلید مینیاتوری

انواع مختلفی از این محصول موجود است. این نمونه‌ها با حروف A، B، C، D، K و Z معرفی می‌شوند. با این حال، برای هر کدام از انواع B، C و D، سه نسخه متفاوت وجود دارد. هر کدام از این نسخه‌ها، کارکرد، ویژگی‌ها و قابلیت‌های متفاوتی دارند:

• نوع B؛ کلید مینیاتوری نوع B به گونه‌ای طراحی شده‌است که اگر جریان عبوری بین سه تا پنج برابر میزان استاندارد باشد، قطع شود. این محصول حساس‌ترین نوع از این کلیدها است و برای کاربردهای خانگی و تجاری با ولتاژ پایین طراحی شده‌است.
• نوع C؛ این محصول برای دستگاه‌های الکتریکی قدرتمندتر که احتمال افزایش بیش از حد جریان وجود دارد، طراحی و ساخته شده‌است. کاربرد این محصول بیشتر در محیط‌های تجاری و صنعتی است. این محصول به گونه‌ای طراحی شده که در جریان بین پنج تا ده برابر جریان استاندارد، قطع می‌شود. در موتور برق‌های کوچک و چراغ‌های فلورسنت از این نوع کلید به کار می‌رود.
• نوع D؛ این محصول نسبت به نمونه‌های دیگر کمترین حساسیت را به افزایش جریان دارند. در واقع این کلید فقط در صورت افزایش جریان بین ده تا بیست برابر میزان استاندارد، فعال می‌شود.کلیدهای D برای دستگاه‌های تجاری و صنعتی سنگین که اغلب جریان‌های بسیار شدیدی را عبور می‌دهند طراحی و ساخته شده‌است. به عنوان مثال می‌توان در تجهیزات جوشکاری، دستگاه‌های اشعه ایکس، موتورهای بزرگ و واحدهای منبع تغذیه از این نوع کلید استفاده کرد.
• نوع K؛ تجهیزات برقی که احتمال دارد جریان هشت تا دوازده برابر میزان استاندارد را تجربه کنند، بهترین گزینه برای استفاده از این محصول هستند. انواع موتورها می‌توانند از قابلیت‌های این نوع کلید استفاده کنند.
• نوع Z؛ این نوع محصول بسیار حساس است و جریان دو تا سه بار میزان استاندارد، باعث فعال شدن آن می‌شود. استفاده از این محصول در دستگاه‌های ظریف مستعد اتصال کوتاه مانند نیمه هادی‌ها رایج است.

شباهت‌ها و تفاوت‌های کلید مینیاتوری با فیوز

کلیدهای مینیاتوری عملکردی مشابه فیوزهای الکتریکی داشته و به منظور قطع مدار در صورت عبور بیش از حد جریان، طراحی شده‌اند. همچنین هر دوی این محصولات در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار مصونیت ایجاد می‌کنند. اما اگر بخواهیم تفاوت‌های این دو محصول را عنوان کنیم، موراد زیر مهم‌ترین آن هستند:

• انواع کلید مینیاتوری قابلیت تنظیم داشته، در ولتاژ پایین بهتر کار می‌کنند و نیازی به تعویض ندارند. از طرفی فیوز کاربردی یک بار مصرف دارد. چراکه در اثر جریان شدید برق، مختل شده و دیگر قابل استفاده نخواهد بود.
• قطع و وصل جریان توسط کلید مینیاتوری بیست میلی ثانیه به طول می‌انجامد و البته فیوز این فرآیند را در دو میلی ثانیه انجام می‌دهد.
• فیوز از کلید مینیاتوری ارزان‌تر است.

راهنمای خرید کلید مینیاتوری

اینکه چه نوع کلید مینیاتوری مناسب شما است، تا حدود زیادی به نوع دستگاه و جریان شما بستگی دارد. اما به طور کلی در هنگام خرید این محصول بهتر است به نکات زیر توجه کنید:

• حداکثر جریانی که کلید می‌تواند بدون تخریب یا آزاد شدن قوس قطع کند، یکی از مهم‌ترین معیارهای ارزیابی این محصول است. این جریان باید با نیروی هرگونه ولتاژ در مجاورت نصب مطابقت داشته‌باشد. این معیار بر حسب کیلو‌آمپر (kA) اندازه‌گیری می‌شود که برابر با ۱۰۰۰ آمپر واحد استاندارد است. به این ترتیب جریان بارگیری که بیشتر در کلیدهای تجاری دیده می‌شود، عبارتند از؛ ۲، ۶، ۱۰،۱۶، ۲۰، ۲۵ و ۳۲ و همچنین مقدارهای بیشتر از ۳۲ مانند ۶۴ کیلوآمپر. برای مثال اگر شما از یک کلید شش کیلو آمپری استفاده کنید، در صورت وجود جریان قوی‌تر از شش آمپر، کلید به سرعت جریان را قطع کرده و از آسیب رسیدن به دستگاه مورد نظر جلوگیری می‌کند.
• جریان اتصال کوتاه یکی دیگر از معیارهای ارزیابی کلید مینیاتوری است که بر اساس واحد کیلوآمپر معرفی می‌شود. برای مثال کلیدی با جریان اتصال کوتاه شش کیلوآمپر، در جریان‌های شش کیلوآمپر و یا کمتر می‌تواند به درستی عمل کند. اما اگر جریان از شش کیلوآمپر بیشتر شود، حرارت بالا رفته و کلید ذوب می‌شود. در این شرایط دستگاهی که کلید مورد نظر به آن وصل است نیز، می‌سوزد. این کلید جریان اتصال کوتاه ده کیلوآمپر را نیز پشتیبانی می‌کند.
• تعداد کلیدهای سه گانه درون محفظه کلید، شامل یک، دو، سه، خنثی و چهار قطب است. محصول سه گانه یا سه قطب، مدل رایج و پرکاربرد آن است. اگر خطایی در هر مدار رخ دهد، این محصول می‌تواند به طور همزمان جریان را در هر سه مدار قطع کند.

اعتبارسنجی

برای آزمایش محصول پس از نصب، به یک ولتاژ متر قابل‌حمل مناسب  و با کیفیت نیاز دارید. تکنسین‌های برق همچنین توصیه می‌کنند قبل از نصب، کارکرد سوئیچ‌ها را به صورت دستی بررسی کنید. نکته‌ای که در اینجا به کارتان می‌آید این است که، به طور معمول محصول باکیفیت برای باز و بسته شدن سوئیچ به فشار بیشتری نیاز دارد.