با توجه به افزایش دستگاهها و تجهیزات الکترونیکی در مراکز مختلف از جمله شرکتهای بزرگ، کارخانجات، بیمارستانها، فروشگاههای بزرگ و… استفاده از تجهیزات حفاظتی هم بیشتر شده است. نصب و تعبیه این دستگاهها و تجهیزات حفاظتی در جعبههای محافظتی تحت عنوان تابلو برق انجام میشود. در حقیقت تابلو ترکیبی است از یک یا چند وسیله کلیدی (قطع و وصل) همراه با تجهیزات کنترل، اندازهگیری، حفاظت و تنظیم که تمامی اتصالات برقی و مکانیکی داخلی و قسمتهای بدنه آن به طور کامل سوار شده باشد و از تجهیزاتی است که برای کنترل، نیرو رسانی و توزیع انرژی الکتریکی در صنایع برق به کار میرود تابلو برق ها با استفاده از استانداردهای بین المللی و داخلی طراحی و ساخته میشوند و اغلب در مسیر جریان اصلی برق ورودی یک ساختمان به کار گرفته میشوند. در این مقاله قصد داریم انواع تابلو برق را مورد بررسی قرار دهیم. پس تا پایان همراه ما باشید.
تابلو برق چیست و چه انواعی دارد؟
تابلو برق هسته اصلی سیستم الکتریکی ساختمانهای مسکونی، اداری و تجاری است که روی برق مصرفی کنترل دارد و در مواقع اضطراری مثل افزایش بار می تواند به صورت خودکار عمل کرده و برق را قطع کند. در واقع این تجهیزات برای جلوگیری از انتقال شوک الکتریکی به کاربران و حفاظت از لوازم برقی استفاده میشوند. در صنعت پیشرفته امروز تابلو برقهای مختلفی وجود دارد. انواع تابلو برق از نظر ولتاژ برای مدیریت سیستمهای الکتریکی با میزان ولتاژ برق مختلف به کار میروند. تابلوهای برق تجهیزات زیادی را در خود جا میدهند تا با بیشترین دقت امنیت افراد و تجهیزات را تامین کنند. برای مثال تابلوی برق ولتاژ بالا که تابلوی برق صنعتی نیز نامیده میشود از جمله تجهیزات ضروری مراکز صنعتی و تولیدی است و جلوی آسیب و خسارت به دستگاههای بزرگ در اثر نوسانات و مشکلات جریان را میگیرد. در این مقاله قصد داریم انواع تابلو برق را مورد بررسی قرار دهیم.
تابلو برق چه کاربرد و مزایایی دارد؟
همانطور که گفته شد، تابلو برق، محفظهای برای تجهیزات برقی و الکترونیکی است که در آن کلیدها، دستگیره ها و نمایشگرها نصب میشوند و به منظور جلوگیری از برق گرفتگی کاربران و محافظت از تجهیزات در مقابل آسیبهای محیطی مورد استفاده قرار میگیرد. محفظهای که تابلو برق در آن قرار میگیرد علاوه بر جنبه زیبایی برای جلوگیری از تداخل فرکانسهای رادیویی، حفاظت در برابر تخلیه الکترواستاتیکی و اتلاف حرارت کاربرد دارد. استانداردهای لازم برای این محفظه بر اساس شرایط محیطی تعیین می شود. از تابلو برق به منظور کنترل و توزیع انرژی استفاده میشود و تجهیزات داخل آن با توجه به کاربرد تابلو متفاوت است. شما میتوانید برای داشتن تابلو برق متناسب با کاربری و تجهیزات خود با مشاوران ما جهت خرید بهترین تابلو برق در ارتباط باشید. تابلو برق از جمله تجهیزاتی است که موجب میشود کاربران بتوانند به آسانی و با هزینه کم از سیستمهای الکتریکی به هم پیوسته استفاده کنند و همچنین امکان کنترل و حفاظت دقیق را برای آنها فراهم میکند. این تجهیزات ایمنی سیستم الکتریکی را افزایش میدهند و تعمیر و نگهداری آنها را آسانتر و سریعتر و سلامت کاربران وسایر موجودات زنده را تامین میکنند.
انواع تابلو برق
انواع تابلو برقهمانطور که گفته شد، تابلو برق براساس محیط استفاده، میزان ولتاژ، ایستایی یا متحرک بودن و کاربرد انواع مختلفی دارد. برای مثال یکی از انواع کاربرد تابلو برق، استفاده در مجموعه دیتاسنتر است که در مقاله آشنایی با تابلو برق دیتاسنتر و کاربردهای آن، این تجهیزات مهم و ضروری را مورد بررسی قرار دادهایم. تابلو برق از نظر انواع به دستههای گوناگونی تقسیمبندی میشود که در ادامه هر یک از آنها را معرفی خواهیم کرد.
انواع تابلو برق از نظر ایستایی
این نوع دسته بندی تابلو نیز گونههای مختلفی را شامل خواهد شد. تابلوهای برق را از نظر ایستایی میتوان به سه دسته ایستاده، دیواری و تابلوهای کشویی تقسیمبندی کرد.
- تابلو برق ایستاده
این نوع تابلو خود حالت ایستا داشته و برای مهار آن از قطعه یا سازه دیگری استفاده نمیشود. معمولا تابلوهای موتورخانه از نوع ایستاده بوده و نیاز به تکیه دادن بر چیزی ندارند. تابلو برق ایستاده به شکل ایستاده قرار میگیرند و تجهیزات کنترل قدرت درون آنها قابل نصب است به همین منظور به آنها تابلو برقهای چند منظوره گفته میشود.
- تابلو برق دیواری
تابلوهای برق دیواری معمولا با نصب شدن بر روی دیوار عملکرد مناسبی خواهند داشت. این تابلوها را میتوان علاوه بر روی سطح دیوار، درون دیوار نیز جاسازی کرد. تابلوهای نصب شده بر روی سطح دیوار را روکار و تابلوهای جاسازی شده درون دیوار را تابلوهای توکار مینامند.
- تابلو برق کشویی
استفاده از این تابلو امروزه به شکل گسترده در مکانهای مختلف انجام میگیرد. در صنعت برق و در تابلوهای توزیع و مدارات استفاده از تابلوهای فشار ضعیف کشویی رواج دارد. در مقاله تابلو برق کشویی چیست ساختار این تابلو برق را به طور کامل شرح دادهایم، اما اگر بخواهیم به طور مختصر بیان کنیم باید بگوییم که تابلو برق کشویی به گونهای است که در دو نوع ورودی و خروجی طراحی و ساخته میشوند. علاوه بر این به هنگام طراحی این تابلو تعداد معینی کشو دارای در خروجی نصب میگردد. دو مورد پرکاربرد تابلو برق کشویی عبارت است از:
- تابلو برقهای کنترل موتور: این تابلو برقها به منظور کنترل موتور و به صورت کشویی طراحی و ساخته میشوند و به همین دلیل قیمت بالایی دارند.
- تابلو برقهای مرکز قدرت: این تابلوهای برق در واقع تابلوی توزیع هستند و برای تابلو برقهای کنترل قدرت استفاده میشوند و میتوانند چندین تابلوی کنترل قدرت را تغذیه کنند. در این تابلوها از کلیدهای هوایی استفاده میشود.
مطلب پیشنهادی: قیمت تابلو برق
انواع تابلو برق از نظر کاربرد
یکی دیگر از انواع دستهبندی تابلو برق، دستهبندی بر اساس نوع کاربرد آن است. بسته به عملکرد و مکان مورد نیاز میتوان از انواع تابلو برقها استفاده نمود. به طور کلی از نظر کاربرد میتوان تابلو برقها را در دو دسته تابلو برق توزیع و تابلو برق کنترل تقسیمبندی کرد.
- تابلو برق توزیع
در مکانهایی که نیاز به توزیع انرژی الکتریکی و جمعآوری آن داریم، تابلو برق توزیع به کار گرفته میشود. بسته به مکان مورد نیاز این تابلو برق در ابعاد مختلف با کاربردهای خاص طراحی و ساخته میشود. شبکه سراسری معمولا به عنوان ورودی این تابلو برق و مصرف کننده به عنوان خروجی معرفی میشوند. استفاده از ترمینال معمولا برای اتصال تابلو به ورودی و خروجی کاربردی خواهد بود. تابلو برقهای توزیع در ابعاد گوناگون ساخته میشوند و از نظر تجهیزات با هم تفاوت دارند.
- تابلو برق کنترل
از دیگر دسته بندی تابلوهای برق که در مراکز مهم مورد استفاده قرار میگیرند، تابلوهای حفاظت و کنترل هستند. این تابلو ها معمولا به منظور راه اندازی و کنترل خطوط در متروها و کارخانههای بزرگ استفاده میشوند. در طراحی و ساخت این تابلو برق با استفاده از تجهیزات مختلف میتوان وضعیت سیستم را بررسی کرد. این تابلو برق با بهره گیری از این تجهیزات و با بررسی کردن سیستم میتواند اطلاعات را نمایش دهد و در صورت نیاز میتوان با انجام تغییرات توسط اپراتور، نیازهای شبکه برق را برطرف نمود. در حقیقت با استفاده از این تابلو برق میتوان تنظیمات اعمال شده را به سیستم منتقل کرد.
انواع تابلو برق از نظر ولتاژ
انواع تابلو برق از نظر ولتاژتابلوهای برق از نظر سطح ولتاژ به سه دسته تقسیم میشوند:
- تابلو برق فشار ضعیف:
همانطور که در مقاله تابلو برق فشار ضعیف چیست؟ مطرح کردهایم، در تابلو برقهای فشار ضعیف، ولتاژ برق کمتر از ۱۰۰۰ ولت است. این تابلوهای برق اغلب از تجهیزات و دستگاههای قطع و وصل فشار ضعیف با دستگاههای کنترلی، تنظیم کننده و حفاظتی تشکیل شدهاند. تابلو برق فشار ضعیف در دو نوع ایستاده کشویی و ایستاده ثابت طراحی و ساخته میشوند.
- تابلو برق فشار متوسط:
ولتاژ این نوع از تابلوهای برق بین ۱۰۰۰ تا ۳۶۰۰۰ ولت است. قطعات تشکیل دهنده تابلو برقهای فشار متوسط عبارت اند از: بدنه، کنتاکتور فشار متوسط، کلید، تجهیزات کنترلی، باس بار، رله، لوازم اندازهگیری. در مقاله تابلو برق فشار متوسط چیست، به بررسی انواع ثابت و کشویی تابلوهای برق با ولتاژ متوسط پرداختهایم.
- تابلو برق فشار قوی:
در بسیاری از مکانهای صنعتی و کارخانهها نیاز به تابلو برق فشار قوی خواهیم داشت. میزان ولتاژ در تابلو برقهای فشار قوی بین ۳۶۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ ولت است. نکته مهمی که در تابلو برقهای فشار قوی باید مورد توجه قرار گیرد، این است که باید کیفیت و استاندارد تجهیزات به کار رفته در سطح عالی باشد تا از بروز حوادث احتمالی ممانعت به عمل آید.
بررسی انواع تابلو برق باتوجه به کاربرد کاربران
در این مقاله یکی از بخشهای مهم تجهیزات الکتریکی را معرفی کردیم که تابلو برق نام دارد. همانطور که گفته شد، تابلو برق مزایا و کاربردهای زیادی برای ما دارد و میتواند ایمنی تجهیزات و سلامت افراد مشغول در شبکه را تامین نماید. با وجود گسترش روزافزون دستگاهها و تجهیزات برقی، استفاده از تجهیزات محافظت و توزیع برق بیش از گذشته احساس میشود. تابلوهای برق براساس عوامل مختلفی به دستههای متنوعی تقسیم میشوند و ساخت و نصب این تجهیزات باید بر اساس استانداردهای جهانی و توسط متخصصان در این زمینه صورت گیرد. درصورتی که در این زمینه سوالی دارید، میتوانید نظرات و سوالات خود را در کامنتها با کارشناسان شکوه صنعت در میان بگذارید.
خیلی مطلب جامع و کاملی بود فقط میشه لطفا قطعات تابلوبرق رو هم توی مقاله ذکر کنید؟
درود بر شما. بله در آپدیت بعدی مقاله حتما بررسی اجزای تابلو برق صنعتی را اضافه خواهیم کرد. ممنون از نظر شما.