تابلو برق توزیع ایستاده از تجهیزات کاربردی در کنترل و توزیع انرژی الکتریکی است که اغلب در پست برق نصب می‌شود. اتصال این تابلو به بخش فشار ضعیف ترانسفورماتور جهت توزیع و کنترل برق از اصلی‌ترین وظایف این بخش از تجهیزات الکتریکی به شمار می‌آید.
در این مطلب ضمن معرفی انواع تابلو برق سلولی به بررسی کاربردهای آن می‌پردازیم. ما را تا انتهای مطلب همراهی کنید.
تابلو توزیع برق چیست؟
یکی از اصلی‌ترین بخش‌های سیستم‌های الکتریکی موسوم به تابلو برق یا (Distribution Switchgear) نقش مهمی در ایمنی و استمرار تامین برق مصرفی ما بر عهده دارد. این وسیله با نام صنعتی تابلو برق توزیع ایستاده که تقسیم و توزیع منبع الکتریکی به مدارهای فرعی مختلف را انجام می‌دهد، در عین حال دارای قابلیت قطع مدار در یک محفظه مشترک نیز هست. به‌عبارتی محل تقسیم منبع تغذیه به مدارهای فرعی همان نقطه به‌کارگیری تابلو توزیع برق به‌شمار می‌آید.
هر تابلو برق توزیع ایستاده از واحدهای عملیاتی مختلفی تشکیل شده که وظایف خاص خود برعهده داشته و شامل بخش‌های مکانیکی و الکترونیکی هستند. وجود این تابلو و انتخاب آن بر اساس معیارها و استانداردهای مشخص برای حفظ ایمنی و امنیت مدار الزامی است.
کاربرد تابلو توزیع برق
نخستین و عمومی‌ترین دلیل به‌کارگیری این نوع تابلو استفاده از مزیت تجمع تجهیزات الکتریکی در یک محل امن است که کار محافظت اجزا، تعمیر و نگهداری را به‌مراتب آسان‌تر می‌کند. به این ترتیب عدم نیاز به جستجوی قطعات در بخش‌های مختلف، این مجموعه را به گزینه‌ای ایده‌آل از نظر کاربران تبدیل می‌کند.
دومین دلیل استفاده از تابلو برق، ایمنی کار با این مجموعه برای کاربران، کارشناسان و عموم مردم است که با گردآوری و جمع کردن این تجهیزات در یک محفظه منظم و به‌دور از خطرات جانبی حاصل می‌شود.
قابلیت استفاده کم‌هزینه از سیستم‌های الکتریکی به‌صورت پیوسته نیز دلیل موجه و اقتصادی دیگری برای به‌کارگیری تابلو برق سلولی به‌شمار می‌آید که زیرمجموعه گردآوری این تجهیزات در چنین تابلوهایی است.
انواع تابلو توزیع برق ایستاده
تابلوهای برق در انواع مختلف و بسته به الزامات کاربردی تهیه می‌شود. این تابلوها برای فضاهای سرپوشیده یا فضای باز و در انواع مختلف به شرح زیر ساخته می‌شوند:
- تابلو برق مرکز کنترل با موتور MCC
- تابلو توزیع موسوم به UB
- تابلو برق فشار ضعیف موسوم به MLVS
- تابلوهای توزیع موسوم به Ultimate
لازم به یادآوری است مدل اخیر که در آن تجهیزات در بخش پشتی و چراغ‌های اعلان نشانگرها و کلیدها روی درب آن نصب می‌شوند از پرکاربردترین نمونه‌های مورد استفاده از این تابلوها هستند و از نظر سطح ایمنی از کارایی بالایی برخوردارند.
۵ نکته کلیدی در طراحی، ساخت و نصب تابلو توزیع برق!
- ایمنی پرسنل و مردم
این تابلوها با اولویت ایمنی در کاربرد ساخته می‌شوند و امنیت کاربران، نیروی انسانی متخصص و عموم مردم در تماس با آنها در اولویت اول ساخت چنین تجهیزاتی قرار دارد.
- به حداقل رساندن خرابی سیستم و بهره‌برداری بهینه
تلاش شده تا ساخت تابلو برق توزیع ایستاده به‌نحوی صورت گیرد تا کاربران با کمترین میزان خرابی و نیاز به تعمیر در آنها روبرو باشند. هم‌چنین به این منظور آموزش‌های لازم برای استفاده و راه‌اندازی صحیح این تجهیزات و رعایت استانداردهای نصب دستورالعمل‌های نگهداری به کارشناسان داده می‌شود.
- ممانعت از انفجار سیستم با رویکرد کاهش یا حذف مخاطرات
خطر بروز انفجار همواره در تابلوهای برق محتمل بوده که با بررسی همه جانبه به حداقل می‌رسد. رعایت استانداردهای ساخت مانند نوسانات ولتاژ و جریان مقاوم از جمله مواردی هستند که در نظر داشتن آنها می‌تواند مانع از بروز مشکلات در این زمینه شود.
- توجه به اقلیم آب و هوایی محل مورد استفاده
در این مورد نیاز است به شرایط جوی و آب و هوایی محل نصب این تابلوها توجه کافی صورت گیرد.
لازم است مواردی مانند رطوبت هوا و مخاطرات محلی مانند سیل و باران‌های شدید و نیز وزش طوفان هنگام انتخاب محل نصب تابلو برق توزیع ایستاده لحاظ شود تا از بروز مشکلات ثانویه در این مورد جلوگیری به‌عمل آید.
- ممانعت از بروز آتش‌سوزی و خطرات احتمالی ناشی از آن
یکی دیگر از خطرات محتمل در مورد کار با تابلو برق سیواکن، احتمال بروز آتش‌سوزی در این تجهیزات است که با تدابیر مهندسی اتخاذ شده از آن پیشگیری به عمل می‌آید.
از کاربرد تابلو توزیع برق چه می‌دانیم؟
تابلوهای توزیع برق با تنوع در تولید برای الزامات کاربردی گوناگون و البته تخصصی به کار می‌روند. از نظر محل استفاده، بیشترین مصارف این تجهیزات به انواع تمام‌بسته برای استفاده در فضاهای سرپوشیده و تابلو توزیع نیرو در محوطه باز تقسیم می‌شوند.
نوع تمام بسته در انواع ایستاده که بدون اتکا به سطح یا دیوار نصب می‌شود و نوع بسته دیواری به اشکال روکار و توکار تقسیم می‌شود. ابعاد این تابلوها و نحوه دسترسی به آنها متفاوت بوده و کاربرد این تجهیزات را به‌شکل تخصصی مطرح می‌کند.
سخن پایانی
انواع تابلو برق و به‌طور تخصصی تابلو برق توزیع ایستاده از نظر کاربردی و نکات تخصصی طراحی، تولید و نصب دارای ملاحظاتی هستند که استفاده از آنها را به موردی کارشناسی و تخصصی تبدیل نموده است. این تجهیزات که به منظور کنترل و توزیع متناسب نیروی الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرند ضمن اتصال به ترانسفورماتور این وظیفه را به انجام رسانده و عملکرد بهینه را در این زمینه رقم می‌زنند.
بدیهی است مراعات نکات لازم از طراحی تا نصب و راه‌اندازی، این تجهیزات را از چالش‌های موجود در مسیر معاف کرده و بسترهای استفاده بهینه از آنها را فراهم می‌آورد.
