تابلوهای برق محفظههایی از جنس فلز و یا غیر فلزی هستند که از آنها جهت مراقبت از تجهیزات برقی استفاده میشود. وظیفه اصلی این محفظهها، ایجاد فضای مناسب برای استقرار تجهیزات الکتریکی و همچنین محافظت از آنها در برابر عوامل بیرونی است. یکی از راهکارهای اصلی برای محافظت از موتورها و دستگاههای برقی موجود در کارخانهها و منازل مسکونی، استفاده از تابلو برق جهت کنترل ولتاژ ورودی به این دستگاهها است. تابلو برق انواع مختلفی دارد که سه دسته اصلی آن عبارت است از تابلو برق فشار قوی، تابلو برق فشار متوسط و تابلو برق فشار ضعیف.
در این مقاله به بررسی موضوع تابلو برق فشار ضعیف چیست؟ خواهیم پرداخت. تابلو برق فشار ضعیف یکی از انواع رایج و پرکاربرد تابلوهای برق صنعتی است و آشنایی با آن و کاربردهای آن میتواند به شما در حفظ ایمنی تجهیزات و افراد کمک کند. پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
تابلو برق فشار ضعیف چیست و چه کاربردی دارد؟
همانطور که در مقاله انواع تابلو برق در صنعت بیان کردیم، به تابلو برقهای صنعتی که ولتاژ آنها تا محدوده ۱۰۰۰ ولت باشد، تابلو برق فشار ضعیف گفته میشود. داخل کابین این تابلو قطعات مختلفی شامل انواع سوئیچها، کلیدها، رلهها و… قرار گرفتهاند. هر کدام از این قطعات مانند بخشی از یک سیستم بسیار منظم عمل میکنند و وظیفه خاصی را بر عهده دارند. به عنوان مثال رله یک نوع کلید الکتریکی و مکانیکی بسیار سریع است که در مقاله معرفی انواع رله و کاربردهای آن به این بخش مهم از تابلو برق پرداختهایم. اما همانطور که گفته شد تمام این تجهیزات در درون محفظه و کابینی قرار دارند که این محصور بودن فضای تابلو برق سبب میگردد که بسیاری از خطرات ناشی از بکارگیری تجهیزات الکتریکی ولتاژ بالا برای افراد به حداقل برسد.
همچنین بدنه تابلو برق، با محافظت از تجهیزات داخلی آن در برابر عوامل محیطی مثل گرد و خاک و آب و آلودگی، امنیت تاسیسات برق را تامین میکند. معمولا از تابلو برق فشار ضعیف در ساختمانهای بزرگ، بیمارستانها، پارکها، شرکتها و کارخانجات، پالایشگاهها و میادین نفت و گاز استفاده میشود. تابلوهای برق فشار ضعیف به لحاظ نوع استفاده به دستههای مختلفی تقسیم میشوند که هر یک از آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد. شما میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر و خرید انواع تابلو برق های فشار ضعیف با کیفیت با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
تابلو برق فشار ضعیف از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟
هر یک از تجهیزات استفاده شده در تابلو برق فشار ضعیف ویژگی و کاربرد خاص خود را دارند که با توجه به آن مورد استفاده قرار میگیرند. این اجزا و تجهیزات به یکدیگر وابسته هستند و در صورت وجود اشکال یا نقص در هر یک از آنها عملکرد تابلو با مشکل روبرو خواهد شد. از جمله تجهیزاتی که در تابلو برق فشار ضعیف استفاده میشوند عبارت است از:
- انواع فیوز
یکی از مهمترین اجزای تشکیل دهنده و تاثیر گذار در قیمت انواع تابلو برق های فشار ضعیف، انواع فیوزهای بکار برده شده در آن است. کاربرد فیوزها برای زمانهایی است که جریان برق بیشتر از حد مجاز باشد. در صورت افزایش جریان برق بیش از حد مجاز فیوزها جریان مدار را به طور کامل قطع میکنند. فیوزها در اصل رشته سیمهایی هستند که در صورت وجود اضافه بار ذوب میشوند و یا اینکه میشکنند، و از این طریق سبب قطعی جریان مدار میشوند، پس عضو مهمی در تابلو برق هستند.
- کلید اتوماتیک
کلیدهای اتوماتیک هم کاربردی مشابه با فیوزها دارند و در صورت مواجه شدن شبکه با بار اضافی سبب قطع شدن جریان می شوند. البته باید بگوییم که کاربرد کلید اتوماتیک کاملا مشابه با فیوزها نیست. ویژگی که سبب تمایز کلید اتوماتیک از فیوز شده است حساسیت بیشتر آن نسبت به فیوز است که سبب شده است تا استفاده از کلیدهای اتوماتیک در مقایسه با فیوزها مطمئنتر و قابل اعتمادتر باشد.
- کنتاکتور
یکی دیگر از اجزای مهم در تابلو برق کنتاکتور است. کنتاکتور عاملی است که سبب قطع و یا برقراری اتصال مدار از راه دور میشود. وظیفه اصلی کنتاکتور این است که تمامی وسایل برقی و دستگاههای تک فاز و سه فاز موجود در صنعت را از راه دور قطع و وصل میکند. کنتاکتور یکی از بخشهای بسیار مهم در تابلو برق است و آشنایی با وظایف و کارکردهای آن میتواند بسیار مفید باشد. به همین منظور ما در مقاله کنتاکتور چیست و چه کاربردی دارد؟ این موضوع را مورد بررسی قرار دادهایم.
- کلید های بی متال نوع سه فاز و تک فاز
قطعه بی متال در زیر کنتاکتور نصب شده و به عنوان یک سیستم حفاظتی برای موتورهای سه فاز در برابر بار اضافی که ولتاژ کمی دارند عمل میکند. زمانی که موتور بیش از اندازه داغ شود کلید بی متال سبب قطع اتوماتیک موتور میگردد. بی متالها معمولا از جنس دو فلزی هستند که جنسهای مختلفی دارند و در زمان تحمیل گرمای زیاد، خم شدن یک فلز بیش از فلز دیگر، باعث قطع جریان در تابلو برق lv میشود.
- کلیدهای MPCB
این کلیدها را میتوانیم نوع خاصی از قطعههای الکترونیکی به شمار آوریم. این کلیدها در دو نوع حفاظت در برابر خطا (مغناطیسی) و حفاظت در برابر اضافه بار( الکترونیکی) مورد استفاده قرار میگیرند. این کلیدها در هر تابلوی برق نقشی متفاوت دارند. همچنین به نوعی منبع الکتریسیته ایمنی برای موتور را نیز فراهم میکنند. برخی از این منبع ها را می توانیم حفاظت در برابر اضافه بار، نمایش هشدار خطا، اتصال خودکار مجددا، حفاظت در برابر عدم تعادل فازها و یا افت فازها و… بیان کنیم.
- شستی دوبل
کاربرد اصلی شستی در تابلوهای برق فشار ضعیف (LV) به جهت راه اندازی و قطع موتور است. حال اگر شستی به کار برده شده دوبل باشد هر دو عمل قطعی و اتصال موتور را میتواند انجام دهد. باید توجه داشته باشید که در صورتی که شستی تکی به کار رود، فقط یکی از کارهای قطع و یا وصل موتور را انجام خواهد داد.
- لیمیت سوئیچ
لیمیت سوئیچها نوعی قفل ایمنی هستند که برای کنترل سیستم انواع دستگاهها مورد استفاده قرار میگیرند.
- میکرو سوئیچ
میکرو سوئیچ ها از جمله سادهترین تجهیزات موجود در تابلو برق و کلیدهایی هستند که برای قطع و وصل کردن جریان برق در مدارهای الکتریکی از آنها استفاده میشود.
- تایمرها
تایمرها وظیفه دارند که مدارها را کنترل کنند. در تابلو برق های صنعتی برای زمان سنجی یک عمل خاص یا تنظیم زمان بین عملکردهای مدارهای فرمان از تایمرها استفاده میشود.
- محافظ ولتاژ
زمانی که ولتاژ برق افزایش مییابد، محافظ ولتاژ برق اضافی را منحرف میکنند و توسط سیم اتصال به زمین آن را به زمین منتقل میکنند. اگر نمیدانید سیم اتصال به زمین چیست، به شما توصیه میکنیم مقاله سیم ارت چیست را مطالعه کنید.
- فلوتر الکترونیکی
وظیفه فلوترهای الکترونیکی در تابلو برقهای فشار ضعیف آن است که اجازه ندهند موتور خشک کار کند و همواره سطح مایع داخل موتورها را کنترل میکنند.
- سنسورها
انواع مختلفی از سنسورها در تابلو برقهای فشار ضعیف به کار میروند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. تعدادی از این سنسورها عبارت است از: سنسورهای حرارت، رطوبت، فشار و… . این سنسورها در انواع مختلف القایی، خازنی، نوری و… موجود هستند.
- ترموستات
یکی از اجزای کوچک تابلو برق است که دمای عملکرد دستگاه را با دمای حرارتی آن در یک راستا قرار میدهد.
- تجهیزات اندازهگیری
در مقالات قبلی با لوازم و تجهیزات اندازهگیری مهم در تابلو برقها به طور کامل آشنا شدهایم. اندازهگیری پارامترهای تابلوها معمولا شامل ولتاژ خط و فاز، جریان خط در هر فاز، توان کل و اندازهگیری ضریب توان است. جریان توسط یک ترانسفورماتور جریان کنترل میشود. در مقالهای دیگر به بررسی دقیق اینکه ترانس چیست و نحوه کارکرد و نقش ترانسفورماتور در تجهیزات برق کدام است؟ پرداختهایم.
انواع تابلو برق LV
تابلو برق فشار ضعیف با توجه به عملکرد و ساختمان و تجهیزات به کار رفته درون آن، انواع مختلفی دارد که برخی از مهمترین دستهبندیهای آنها عبارت است از:
- تابلو برق اصلی
محل قرارگیری تابلو برق اصلی بعد از ترانس است و تغذیه اصلی کل سیستم بر عهده این دسته از تابلو برقها است. در تابلو برق اصلی با استفاده از مدارات کنترلی و حفاظتی امکان بروز خطا را به حداقل میرسانند.
- تابلو برق های زیر دستی
از فیدرهای تابلو برقهای اصلی تغذیه میکنند و وظیفه آنها انتقال انرژی به قسمتهای مختلف است. در این تابلو برقها، ورودیها و خروجیها با استفاده از کلیدها کمپکت میباشد. این تابلوها به منطق یا مدار فرمان خاصی احتیاج ندارند.
- تابلو برق DB
اکثر تابلو برقهای DB به صورت دیواری و برای ادارات ساخته میشوند. هدف از ساختن این دسته از تابلو برقها به صورت دیواری به حداقل رساندن فضای اشغالی توسط آن است. برای وردی و خروجی تابلو برق دیواری معمولا از کلید مینیاتوری یا MCB استفاده میشود. دقت و توجه به جزئیات در هنگام خرید و نصب تابلو برق، امری بسیار مهم است و به همین جهت شما میتوانید جهت خرید بهترین تابلو برق برای ادارات و ساختمانهای مسکونی با متخصصان ما در ارتباط باشید.
- تابلو برق MCC
نام این تابلو برق ها مخفف Motor control center است.. اغلب استفاده تابلو برق MCC در صنایع، شرکتها و دفاتر است. تابلو برق MCC از تابلوهای اصلی تغذیه میشوند. این نوع از تابلو برقها دارای کنترلها و حفاظتهای مختلفی هستند. گاهی اوقات این تابلو برقها دارای باکس کنترل منطقی یا PLC هستند. شاید ندانید تابلو برق پی ال سی چیست که باید بگوییم، تابلوهای مجهز به پی ال سی را با عنوان تابلو برق اتوماسیون میشناسند که قابلیت برنامهریزی دارند و برای کنترل فرآیندها مورد استفاده قرار میگیرند.
- تابلو برق کنترلی
هدف استفاده از تابلو برق کنترلی ایجاد ارتباط و کنترل بین تابلوهای اصلی و MCC است. با توجه به کاربرد و نوع سیستم استفاده شده، تابلو برق کنترلی دارای انواع اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی است. در سیستمهایی نظیر کارخانه شیشهسازی، فولاد سازی و مواردی از این دست که خط تولید پیوسته بوده، کار حساسیت بالایی دارد و دائما باید کنترل شود، معمولا از تابلو برق کنترلی استفاده میشود تا با کنترل دائم خط تولید، احتمال بروز خطا را به حداقل برسانند. این تابلوهای برق نقش نظارت و کنترل سیستم را برعهده دارند.
- تابلو برق خازنی
استفاده از موتورهای القایی و بارهای سلفی سبب ایجاد توان تلف شده در سیستم میشود. یکی از روشهای کاهش توان تلف شده استفاده از تابلو برق خازنی در سیستم است که در مقاله تابلو برق بانک خازنی چیست بیشتر با آن آشنا خواهیم شد. تابلو برق خازنی با اصلاح ضریب قدرت سبب حذف اثر موتورهای القایی و بارهای سلفی میشود.
- تابلو برق کشویی
همانطور که در مقاله تابلو برق کشویی چیست مطرح کردیم، با توجه به این که فراهم کردن فضا برای پروژههای برق هزینه بالایی دارد، امروزه سعی بر آن است تا از فضای استفاده شده حداکثر بهرهوری را داشته باشند و به این منظور از تابلو برق کشویی استفاده میشود. استفاده از تابلو برق کشویی این امکان را فراهم میکند تا تعداد زیادی فیدر و مدارات کنترلی حجیم را با هم در یک سلول قرار دهید. مزیت دیگری که استفاده از تابلو برق کشویی دارد، این است که در صورت بروز مشکل در هر یک از قطعات به راحتی میتوان سلول را جدا و قطعات را تعمیر کرد.
خرید تابلو برق فشار ضعیف متناسب با نیاز شما
در این مقاله سعی کردیم تابلو برق فشار ضعیف، تجهیزات به کار رفته در درون آن و کاربردهای آن را مورد بررسی قرار دهیم. همانطور که میدانید تابلوهای برق فشار ضعیف تنوع زیادی دارند و دقت و توجه در خرید انواع تابلو برق های LV امری ضروری است. همچنین به منظور حفاظت از دستگاهها و تجهیزات برق، لازم است استانداردهای لازم مورد توجه قرار گیرند. به همین منظور بهتر است با مشاوران و مهندسان ما در شکوه صنعت در ارتباط باشید تا ضمن خرید تابلو برق فشار ضعیف با قیمت مناسب، از سلامت و ایمنی تجهیزات و افراد اطمینان حاصل نمایید. همچنین شما میتوانید نظرات و سوالات خود را از طریق کامنتها با ما در میان بگذارید.